เป็นโบราณสถานที่ใหญ่และสำคัญที่สุดในกลุ่มปราสาทตาเมือน
ตั้งอยู่ใน ตำบลบ้านจารย์ อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ ติดชายแดนไทยกัมพูชา ตัวปราสาทตั้งอยู่บนแนวสันเขาพนมดงรัก ซึ่งในอดีตเป็นเส้นทางโบราณที่เชื่อมโยงเมืองพระนคร (ประเทศกัมพูชา) กับดินแดนแถบลุ่มแม่น้ำมูล
เป็นปราสาทขนาดใหญ่ก่อสร้างด้วยหินทรายและศิลาแลง ๓ องค์ ประกอบด้วย ปราสาทประธานขนาดใหญ่ แผนผังรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสย่อมุม ภายในห้องกลางปราสาทประดิษฐานศิวลึงค์ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์แทนพระศิวะ(พระอิศวร) เทพเจ้าสูงสุดในศาสนาฮินดู ลัทธิไศวนิกาย
ลักษณะของศิวลึงค์นี้ตกแต่งจากแท่งหินทรายธรรมชาติที่มีรูปร่างคล้ายศิวลึงค์ที่ตั้งอยู่บริเวณนี้มาแต่เดิม ภายหลังจึงสร้างปราสาทครอบ สันนิษฐานว่านี้น่าจะเป็นศิวลึงค์ที่เกิดขึ้นเอง เรียกว่า สวายัมภูลึงค์ ซึ่งเป็นศิวลึงค์ที่สำคัญที่สุดของลัทธิไศวนิกาย ตัวปราสาทมีซุ้มประตู ๔ ทิศ ประตูมุขด้านทิศใต้ต่อเข้ากับมุขหน้าหรือมณฑปยื่นออกมา โดยแบ่งเป็น ๓ คูหา หลังคาทำด้วยหินทราย ปราสาทประธานมีการสลักลวดลายที่บริเวณฐาน โดยสลักเป็นรูปเทวรูปยืน นอกจากนี้ยังพบทับหลังหินทรายสลักภาพเทวดานั่งชันเข่าอยู่ภายในซุ้มบนแท่นเหนือหน้ากาลที่คายท่อนพวงมาลัย
ปราสาทบริวาร หรือ ปรางค์น้อยมี ๒ องค์
สร้างด้วยหินทราย ตั้งอยู่ด้านหลังเยื้องไปทางซ้ายและขวาของปราสาทประธาน แผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัสย่อมุม มีซุ้มประตูเข้าออกอยู่ด้านทิศใต้ ส่วนอีก ๓ ด้านทำเป็นประตูหลอก
บรรณาลัย จำนวน ๒ หลัง
สร้างด้วยศิลาแลง หลังหนึ่งตั้งอยู่ด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของปราสาทประธาน แผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า ส่วนอีกหลังหนึ่งตั้งอยู่ด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ของปราสาทประธาน แผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส
ระเบียงคดล้อมรอบ ซุ้มประตู(โคปุระ) สร้างด้วยหินทราย มีแผนผังเป็นรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีช่องทางเดินภายในกว้างประมาณ ๑.๔๐ เมตร มีซุ้มประตูทั้ง ๔ ด้าน โดยซุ้มประตูด้านทิศเหนือ ตะวันออก และตะวันตก มีลักษณะเหมือนกัน ส่วนซุ้มประตูด้านทิศใต้จะมีขนาดใหญ่ที่สุด เป็นซุ้มประตูหลัก โดยแบ่งออกเป็น ๓ คูหา คูหากลางมีแผนผังเป็นรูปกากบาท มีหน้าต่างติดลูกกรงหินและบริเวณระเบียงคดนี้ได้พบศิลาจารึกอักษรขอมโบราณ ภาษาสันสกฤตและเขมร ซึ่งเป็นตัวอักษรที่ใช้ในราวปลายพุทธศตวรรษที่ ๑๖ มีเนื้อหากล่าวสรรเสริญพระศิวะและกล่าวถึงนามของทาสและเจ้าหน้าที่ผู้ดูแลรักษาเทวสถานแห่งนี้(อ่านแปลโดยนางสาวก่องแก้ว วีระประจักษ์ สำนักหอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร)
โรงแรมในเมืองสุรินทร์ โรงแรมในจังหวัดสุรินทร์
ข้าวอินทรีย์สุรินทร์
เราคัดสรรข้าวอินทรีย์ชั้นเยี่ยมพันธุ์ดีเพาะปลูกด้วยแนวทางเกษตร อินทรีย์ เช่น ข้าวหอมมะลิ, ข้าวกล้องหอมมะลิ, ข้าวกล้องปะกาอำปึล, ข้าวผสมห้าสายพันธุ์, ข้าวมะลินิลสุรินทร์ ข้าวไรซ์เบอรี่ และ ข้าวมะลิแดง เพาะปลูกปีละครั้งในพื้นที่จังหวัดสุรินทร์ เราใส่ใจในทุกกระบวนการเกษตรอินทรีย์ วิถีธรรมชาติ จากที่นาอินทรีย์ส่งมอบคุณค่าเพื่อสุขภาพ ข้าวอินทรีย์ 100% จากมือชาวนาสู่ผู้บริโภค
ผลิตภัณฑ์ "ข้าวเกษตรอินทรีย์สุรินทร์" ของเราได้รับมาตรฐานดังต่อไปนี้
"มาตรฐานเกษตรอินทรีย์ไทย" ("Organic Thailand")
มาตรฐาน "PGS Thailand" การรับรองเกษตรอินทรีย์แบบมีส่วนร่วม
"ข้าวพันธุ์แท้" จากกรมการข้าว จากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
ของดีเมืองสุรินทร์ Surin Best
GI ข้าวหอมมะลิสุรินทร์ Surin Hommali Rice